• Laatste update:
  • Update datum:
  • Leestijd: 3 min

Wat is afschrijven?

Afschrijven is het spreiden van de gemaakte kosten over meerdere jaren bij de aanschaf van een bedrijfsmiddel. Een bedrijfsmiddel schaf je doorgaans aan om langer dan één jaar te gebruiken ter ondersteuning van het maken en leveren van producten en/of diensten. Dat kan gaan om tastbare, materiële bedrijfsmiddelen zoals gebouwen, machines, apparatuur en inventaris, maar ook om niet tastbare zaken zoals vergunningen, octrooien en goodwill die in de loop van de tijd in waarde afnemen.

Wat is afschrijven en hoe werkt het?

Afschrijven doe je alleen op bedrijfsmiddelen waarvan de aanschafkosten hoger zijn dan € 450,- ex btw. Zakelijke investeringen onder dit bedrag voer je direct - en waar toegestaan in het geheel - op als kosten. Deze komen als zodanig op de resultatenrekening te staan in het jaar waarin je de investering doet, ook als de bedrijfsmiddelen langer meegaan dan één jaar. Denk bijvoorbeeld aan een printer of gereedschapskist.

TIP Controleer altijd of jouw investering van meer dan € 450 ex btw. in aanmerking komt voor de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA).

Hoe bepaal je de jaarlijkse afschrijving?

Om te kunnen afschrijven op een bedrijfsmiddel, moet je het bedrag bepalen dat je jaarlijks mag en gaat afschrijven. Daar heb je in ieder geval de onderstaande drie waardes voor nodig:

1. Aanschafkosten

Dit is de aanschafprijs plus bijvoorbeeld installatie- en aanloopkosten (bijvoorbeeld notariskosten bij aankoop van een bedrijfspand).

2. Restwaarde

De restwaarde is de vermoedelijke waarde op het moment dat je het bedrijfsmiddel niet meer kunt gebruiken binnen de onderneming. Neem contact op met de leverancier of met de boekhouder om deze restwaarde goed in te schatten.

3. Vermoedelijke gebruiksduur (in hele jaren)

Dit is in de basis de technische levensduur van het bedrijfsmiddel. Ofwel, hoe lang het duurt totdat het bedrijfsmiddel helemaal versleten is. Je mag echter ook uitgaan van de economische levensduur indien deze korter is dan de technische levensduur. De economische levensduur van een bedrijfsmiddel is verstreken als het geen economisch nut meer heeft binnen de onderneming, ook al is het technisch nog in goede staat. Denk bijvoorbeeld aan een laptop of mobiele telefoon die nog wel werkt, maar niet meer optimaal functioneert.

Fiscale hulp?

Heb je vragen als:

  • Welke kosten zijn aftrekbaar?
  • Hoe betaal ik zo min mogelijk belasting?
Stel ze aan de fiscale helpdesk
Fiscale hulp?

Rekenvoorbeeld:

Je koopt een laptop. De aanschafprijs bedraagt € 1.500 ex btw, de vermoedelijke gebruiksduur is 5 jaar en de restwaarde na 5 jaar is € 250. Berekening van de afschrijving: (€ 1.500 minus € 250) : 5 = € 250 per jaar. Als je een bedrijfsmiddel maar een deel van het jaar hebt gebruikt, dan mag je alleen over dat deel afschrijven. Stel dat je de laptop op 1 september hebt gekocht. Het bedrag dat je dan over dat jaar mag afschrijven: 4/12 x € 250 = € 83

Let op: De afschrijving is per jaar maximaal 20% van de aanschafkosten van het bedrijfsmiddel. Je mag de laptop dus niet zomaar in drie jaar afschrijven. Voor goodwill (bij bedrijfsovername) geldt een percentage van maximaal 10%. Ook voor een bedrijfspand gelden andere regels. 

Verschil kosten en uitgaven

Zoals opgemerkt moet je investeringen onder de € 450 ex btw direct als kosten opnemen in de resultatenrekening. In het geval van de laptop is de aanschafprijs hoger en zul je dus € 250 per jaar in de resultatenrekening moeten opnemen. Zie daar het verschil tussen kosten en uitgaven. Uitgaven zijn feitelijk uitgaande geldstromen. Deze worden geboekt op het moment dat ze daadwerkelijk de onderneming verlaten (betaling factuur € 1.500 voor de laptop). Kosten hebben betrekking op het (boekhoudkundig) resultaat in een bepaalde periode (de jaarlijkse afschrijving van € 250).

Balans

Bedrijfsmiddelen met een waarde van meer dan € 450,- komen bij aanschaf op de balans van de onderneming te staan onder 'materiële vaste activa' (of immateriële vaste activa bij goodwill). Het bedrag waarvoor het bedrijfsmiddel op de balans staat, zal jaarlijks afnemen met een bedrag dat gelijk is aan de jaarlijkse afschrijving.

Willekeurig afschrijven

Als startende ondernemer heb je de mogelijkheid om onder bepaalde voorwaarden te kiezen hoe en wanneer je een bedrijfsmiddel afschrijft. Voordeel van dit willekeurig afschrijven is dat je hiermee je fiscale winst kan verlagen en dus minder belasting betaalt. Willekeurig afschrijven is ook mogelijk bij investeringen in bedrijfsmiddelen die op de milieulijst staan. Lees hier meer over het willekeurig afschrijven op milieu-investeringen en de milieu-investeringsaftrek.

In 2023 kregen ook gevestigde zzp'ers de mogelijkheid om willekeurig af te schrijven. Het gaat dan om investeringen in nieuwe bedrijfsmiddelen in 2023. Deze regeling is in 2024 NIET meer toepasbaar. Gevestigde zzp'ers kunnen wel willekeurig afschrijven op investeringen die op de milieulijst staan (MIA/VAMIL).

Heb je vragen of twijfel over hoe je moet afschrijven op jouw bedrijfsmiddelen? Neem dan contact op met een boekhouder.

Gratis downloads

Bekijk alle downloads

Wil je een gratis adviesgesprek met één van onze boekhoudpartners?

Onze partners

Boekhoudpakketten vergelijken?

Boekhoudpakketten vergelijken?

Ben jij op zoek naar een geschikt boekhoudprogramma om jouw administratie (deels) zelf te doen? We hebben voor jou een aantal gangbare aanbieders op een rijtje gezet.