#ZZPUpdate week 3: Tariefstijging zzp’ers blijft achter bij inflatie, geen harde cijfers over aantal schijnzelfstandigen en steeds meer 65-plussers gaan door als zzp’er
De tariefstijging van zzp’ers voor hun diensten blijft achter bij de huidige inflatie. Waar zzp’ers hun prijzen in 2022 met gemiddeld 7,3% verhoogden ten opzichte van 2021, blijkt uit cijfers van het CBS dat diensten en goederen in Nederland gemiddeld 11,6% duurder zijn geworden. Het onderzoek naar de tarieven van zzp’ers is uitgevoerd door boekhoudplatform Tellow onder 12.000 Nederlandse zzp’ers.
Dit betekent dat de tarieven van zzp’ers ruim 4% achterblijven op de inflatie. Economen verwachten in 2023 verdere prijsstijgingen, maar minder dan vorig jaar. Zonder nieuwe tariefverhogingen zal de winst voor zzp’ers verder afnemen, zegt Thomas Vles van Tellow.
Vles: “De inflatie blijft vooral hoog vanwege de hoge energieprijzen. Deze kosten worden doorberekend aan zzp'ers door hun leveranciers. Daarnaast zijn zzp'ers ook consumenten die te maken hebben met de hogere prijzen. Om te voorkomen dat deze belangrijke groep ondernemers niet dubbel geraakt wordt, is het belangrijk dat ze hun prijzen verhogen in lijn met de inflatie. Wij vermoeden dat ze het vanwege de economische onzekerheid nu niet durven.”
Geen harde cijfers over aantal schijnzelfstandigen
Het kabinet heeft geen harde cijfers beschikbaar over het aantal schijnzelfstandigen in Nederland. Ook zijn er geen cijfers over de sectoren waar matig tot slecht beloonde werknemers in schijnconstructies werken. Dit antwoordde minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid deze week op Kamervragen.
Volgens de minister is er nader onderzoek nodig om schijnzelfstandigheid te kunnen vaststellen. Het kabinet ontwikkelde een webmodule beoordeling arbeidsrelaties. Deze module moet opdrachtgevers meer duidelijkheid over de kwalificatie van arbeidsrelaties geven. De pilotfase heeft geleerd dat vooral de sectoren bouwnijverheid, gezondheidszorg, horeca, transport, opslag en communicatie hoog scoren op ꞌindicatie dienstbetrekkingꞌ. Maar het is onduidelijk of er echt sprake is van schijnzelfstandigheid.
In de sectoren teelt onder glas, personenvervoer over land, overige vervoer/opslag, post en koeriers, logiesverstrekking, eet- en drinkgelegenheden, informatie en communicatie overig, beveiliging en opsporing, gezondheidszorg, kunst en cultuur, sport en recreatie hebben 25% van de opdrachtnemers een uurtarief van € 15 of minder. Er is enige overlap tussen de sectoren die in de pilotfase van de webmodule relatief hoog scoren op ꞌindicatie dienstbetrekkingꞌ en de uitbetaling van een relatief laag tarief aan zzp’ers.
Steeds meer 65-plussers werken na het bereiken van hun pensioengerechtigde leeftijd door als zzp’er. Het aantal ondernemers van 65 jaar en ouder is in de afgelopen vijf jaar met ruim 50% toegenomen, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel. Doorwerken na de AOW-leeftijd is een van de acties die bijdraagt aan minder krapte op de arbeidsmarkt, zegt hoogleraar arbeidseconomie van de Universiteit Utrecht Joop Schippers. “Het is bovendien een middel dat onmiddellijk kan worden ingezet. Er zijn geen wetswijzigingen nodig.”
Begin 2023 waren er 192.892 zelfstandig ondernemers van 65 jaar of ouder. In 2017 waren dat er nog 125.447. Een toename met 67.445, ofwel 54%. Doorwerkende pensionado’s houden netto meer over aan het einde van de maand, omdat zij geen sociale premies en geen pensioenpremie meer hoeven te betalen én ze in een lager belastingtarief vallen. Ze zijn hierdoor ook goedkoper voor werkgevers.
Schippers: “De vraag is wel of er ook behoefte is aan iedereen die wil doorwerken. De oudere werknemers worden concurrenten van de jongere collega’s. Daarbij zijn sommige oudere werknemers niet meer zo productief of beschikken ze over verouderde kennis en vaardigheden. Als zij willen doorwerken is enig opfriswerk aan de orde.” Inzet van ouderen vraagt zowel van de werkgever als van de oudere enig behoedzaam opereren, zegt Schippers. “Loop niet in de weg, laat het initiatief aan de jongere generatie en ben je bewust van het feit dat je de status van een soort reservespeler hebt.”
Buurtzorg Nederland gaat het aantal zzp’ers dat voor deze zorgorganisatie werkt afbouwen, ook al is er sprake van een tekort aan zorgpersoneel. Volgens eigenaar Jos de Blok is het inhuren van zelfstandigen zonder personeel niet in het belang van patiënten. Naar zijn mening druist het in tegen het principe van goede zorg en komt de continuïteit van de roosters in gevaar als er te veel zzp’ers worden ingezet.
Het aantal zorg-zzp’ers is de afgelopen jaren fors toegenomen. Het kabinet wil met nieuwe regels het zzp-en terugdringen en ervoor zorgen dat loondienst weer de norm wordt. De Blok: “Zzp'ers moeten wettelijk gezien verschillende opdrachtgevers hebben. Die werken de ene keer hier en de andere keer daar. Daar zit niet zoveel continuïteit in. Het is in het belang van een cliënt dat er zo weinig mogelijk verschillende mensen over de vloer komen. Dat is namelijk voor mensen heel erg belastend.”
Het geld dat wordt besteed aan het inhuren van zorgpersoneel is de afgelopen jaren hard gestegen, blijkt uit onderzoek van accountantsbureau BDO. De Blok: “Ik vind dat er misbruik wordt gemaakt van de problemen op de arbeidsmarkt. Op allerlei plekken zijn verpleegkundigen die eerst in dienst waren en zich nu voor het dubbele laten inhuren. Dat is niet in het belang van patiënten.“
Het Europees Parlement heeft ingestemd met een aangepaste richtlijn die een einde maakt aan het verdienmodel van schijnzelfstandigheid bij platformbedrijven. Tot grote tevredenheid van Petra Bolster, internationaal secretaris en lid van het dagelijks bestuur van vakbond FNV. “Platformbedrijven mogen hun medewerkers niet langer onterecht beschouwen als zelfstandigen en echte zzp’ers niet behandelen als werknemers.”
Platforms als Uber of Thuisbezorgd moeten aantonen dat iemand echt als zzp’er werkt. Als dat feitelijk niet het geval blijkt, is een platformwerker een werknemer met een arbeidsovereenkomst. Bolster: “Dat is hard nodig. Platformbedrijven moeten zich aan dezelfde regels houden als alle andere bedrijven. Geef werknemers een fatsoenlijk loon, betaal sociale premies en respecteer het ontslagrecht. En als er echt sprake is van zelfstandigheid, respecteer die zelfstandigheid dan ook.”
Nu moeten platformwerkers jarenlang procederen om hun arbeidsrelatie erkend te krijgen. In de rechtszaken die de FNV tegen Uber en Deliveroo aanspande, oordeelde de rechter dat er sprake was van een arbeidsrelatie. Toch hebben de chauffeurs en bezorgers nog altijd geen arbeidsovereenkomst, cao of pensioen. Het Europees Parlement voorkomt nu dat een individuele platformwerker jarenlang moet procederen tegen hoge kosten om zijn of haar recht af te dwingen.
Bedankt voor je interesse in deze download. Wij hebben deze download beschikbaar gesteld via zzpmodelovereenkomsten.nl, je kunt jezelf daar gratis aanmelden, online het model invullen, online ondertekenen en bewaren. Klik hier om jezelf gratis aan te melden.
Volg deze link om het door jouw opgevraagde item in te kunnen zien.
Je bent ingelogd en kunt direct downloaden!
Om een bestand te kunnen downloaden of in te kunnen zien, moet je ingelogd zijn. Login of registreer jezelf gratis!
Duik samen met Martijn in de wet DBA/VBAR en ga goed voorbereid 2025 in! Alvast een geruststelling: er verandert niet zo heel veel vanaf 1 januari, dit wordt uitgebreid toegelicht tijdens het webinar. Maar vertel dat maar eens aan jouw opdrachtgever!