#ZZPUpdate week 47: Wet VBAR toch naar de Tweede Kamer, hoogopgeleide zzp’ers kiezen niet voor loondienst en Staat voor rechter om coronaschade voor zzp’ers
Minister Eddy van Hijum van Sociale Zaken stuurt de conceptwet VBAR voor zzp’ers tóch nog dit jaar naar de Tweede Kamer. Dit ondanks de forse kritiek van het adviesorgaan Raad van State, dat stelt dat de voorgenomen wet onduidelijk is en niets toevoegt. De minister meldt in reactie 'dat de conceptwet nu wordt bestudeerd en waar mogelijk de kritiek wordt meegenomen'.
De minister van Sociale Zaken zei dit deze week bij het in ontvangst nemen van de arbeidsmarktagenda van de Nederlandse e-commercesector. “We gaan door met wat we in het Hoofdlijnenakkoord hebben afgesproken. Dit kabinet zet dus de behandeling van de Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR) voort.”
De Raad van State vindt dat de conceptwet VBAR en het wetsvoorstel Meer zekerheid flexwerkers tekortschieten om de arbeidsmarkt te hervormen. “Zo wordt het vaste contract niet aangepast en ontbreken samenhangende hervormingen op aanverwante terreinen als de sociale zekerheid en de fiscaliteit”, aldus het adviesorgaan van de regering.
Van Hijum ging verder niet op de kritiek in. Hij wil naar eigen zeggen komen tot 'uitgebalanceerde wetgeving'. “Het is goed om de handen ineen te slaan en samen met een gedragscode voor goed werkgeverschap komen. Dat is keihard nodig om de arbeidsmarkt toekomstbestendig te maken. Het vaste contract moet daar wel leidend in zijn, dat is goed voor de bestaanszekerheid van werknemers. Bovendien zijn ze dan beter beschermd tegen risico’s.”
De opheffing van het handhavingsmoratorium op de Wet DBA (tegen schijnzelfstandigheid) ten spijt, hoogopgeleide zzp’ers zijn niet van plan om met ingang van volgend jaar te kiezen voor loondienst. Slechts 7% van deze groep zzp’ers wil in 2025 in loondienst. Het overgrote deel peinst daar niet over, zo blijkt uit een enquête van HeadFirst Group.
Volgens CEO Marion van Happen HeadFirst Group geeft de overgrote meerderheid van de zzp’ers de voorkeur aan alternatieven zoals het aanpassen van hun diensten naar een projectvorm, verschillende opdrachtgevers, tijdelijke payroll-constructies of een vorm van detachering. Zij verwacht daarom niet dat een beweging naar meer vaste arbeidsrelaties uit deze groep zzp’ers komt, maar eerder uit praktisch geschoolde zzp’ers.
Zzp’ers geven aan de vrijheid en flexibiliteit van het ondernemerschap te willen behouden. “Versterk de arbeidsinspectie en handhaaf op schijnzelfstandigheid. Laat mij lekker ondernemen. Ik wil niet in loondienst”, zegt een van de ondervraagde zzp’ers. Een ander pleit voor een systeem waarbij alle werkenden, ongeacht hun arbeidsvorm, sociale premies betalen. “Hiermee krijg je maximale vrijheid en flexibiliteit in de arbeidsmarkt.”
De Kunstenbond en de Nederlandse Staat troffen elkaar deze week in de rechtszaal, in een zaak waarbij de vakbond in de creatieve sector een financiële schadevergoeding (van tienduizenden euro’s per persoon) eist voor zzp’ers die zwaar getroffen zijn door de coronacrisis. De Kunstenbond ziet dit als een proefproces, aangezien er volgens de bond nog duizenden andere gedupeerden zijn.
Volgens de Kunstenbond zijn zelfstandigen in de kunst- en cultuursector onevenredig hard geraakt. Zzp’ers werden door de opeenvolgende overheidsmaatregelen meer beperkt en ze hadden minder toegang tot compensatie dan andere werkenden, aldus de vakbond. “Getroffen zzp'ers hebben hun spaargeld opgegeten en kampen soms nog steeds met belastingschulden.” De bond wil erkenning voor de in hun ogen oneerlijke behandeling van culturele zzp’ers en eist compensatie.
De zitting in Den Haag vond plaats, ongeveer twee jaar nadat de Kunstenbond en een aantal leden van deze vakbond de Staat hadden gedagvaard. Er werken bovenmatig veel zzp’ers in de culturele en creatieve sector. De Kunstenbond stelt dat deze branche het langst en hardst is getroffen door de beperkingen en lockdowns en het steungeld onvoldoende bij de culturele zzp’ers terechtkwam. Een woordvoerster van de Kunstenbond hoopt dat als de zaak in het voordeel van de zzp'ers uitpakt, dat mogelijkheden schept voor andere zelfstandigen om succesvol vergelijkbare zaken te voeren.
Misleidende adviezen over controle op schijnzelfstandigheid
Zzp’ers krijgen veel misleidende adviezen over hoe ze de controle op schijnzelfstandigheid door de Belastingdienst kunnen ontlopen. Bijvoorbeeld door een BV op te richten. Maar dat gaat niet werken, waarschuwt de fiscus deze week in De Telegraaf. “Wij kijken door dit soort constructies heen.”
De Belastingdienst controleert vanaf 1 januari 2025 weer of zelfstandigen al dan niet feitelijk in loondienst werken. En ziet dat er voorafgaande daaraan foute adviezen worden gegeven. “Wij zien partijen die via websites en sociale media propageren dat het oprichten van een BV je beschermt tegen het risico om naheffingen te krijgen. Maar dat heeft weinig zin. Iemand die onder werkgeversgezag staat, is ook een werknemer als hij via zijn eigen BV werkt.” Ook constructies als een maatschap, vennootschap of corporatie zijn schijnoplossingen, stelt advocaat Boris Emmerig.
Word lid van Het Ondernemerscollectief en download het Whitepaper: Stroomschema wet VBAR om als zzp’er jouw arbeidsrelatie te beoordelen.
Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) zegt dat de criteria die op een dienstverband wijzen, in samenhang moeten worden bekeken. Voorzitter Cristel van de Ven: “Daarbij zegt de Belastingdienst dat ze alles per situatie bekijken en daarna pas met een oordeel komen. Kijk vooral goed hoe je je opdrachten verwerft en of je daadwerkelijk als zzp’er je werk uitvoert. Dat kan bijvoorbeeld door je te laten inhuren op basis van jouw unieke kwaliteiten, met een resultaatverplichting, op projecten met een duidelijk begin en eind.”
Bijna 60% van de Nederlanders heeft veel vertrouwen in ondernemers. Zij zijn zich bewust van hun maatschappelijke rol, hun bijdragen en oplossingen, zo blijkt uit een peiling van Kieskompas in MKB-Nederland. Voorzitter Jacco Vonhof is uiteraard blij met deze uitkomst, maar geeft direct een signaal af aan het kabinet. “De overheid zou meer met ondernemers moeten samenwerken.”
De ondernemers staan op de derde plaats van een ranglijst van mensengroepen die Nederlanders waarderen, achter rechters (66%) en de politie (67). De overheid scoort zowel onder ondernemers als de bevolking laag (27%). Vonhof: “Nederlanders zien de lokale ondernemer niet alleen als iemand die werkgelegenheid creëert en geld verdient, maar ook als een steunpilaar in de gemeenschap. Sponsoring, vrijwilligerswerk en ondersteuning helpen de samenleving.”
Vonhof benadrukt dat ondernemers niet om subsidies of directe financiële steun vragen. “Wat wij nodig hebben, is dat de politiek snijdt in overbodige regels en ondernemers meer ruimte geeft om zelf te verdienen. Denk aan het verminderen van regeldruk en het vergemakkelijken van financiering.” Op die manier kunnen ondernemers beter bijdragen aan de maatschappij en economie, meent de voorzitter van MKB-Nederland.
Eén op tien journalistieke zzp’ers lid van broodfonds
Twee op de drie freelance (foto)journalisten in Nederland (66%) heeft een regeling getroffen voor het geval ze arbeidsongeschikt raken. Eén op de tien journalistieke zzp’ers is lid van een broodfonds. De freelancers voelen weinig voor een verplichte AOV, zoals de overheid die wil invoeren. Slechts 21% van de journalistieke zzp’ers vindt het huidige wetsvoorstel een goed plan.
Dit komt naar voren uit de NVJ Arbeidsmarktmonitor, een grootschalig onderzoek naar de journalistieke arbeidsmarkt. Freelance (foto)journalisten hebben ongeveer even vaak een regeling tegen de gevolgen van arbeidsongeschiktheid getroffen als zzp’ers in andere branches. Er zijn desondanks wel verschillen. Van de zzp’ers in álle branches, heeft volgens de Zelfstandigen Enquête Arbeid ongeveer één op de vier (24,7%) een AOV afgesloten. Onder journalistieke freelancers heeft één op de acht (12,33%) zo’n verzekering.
Zzp’ers in de journalistiek kiezen vaker dan gemiddeld een andere manier om zich te wapenen tegen de gevolgen van arbeidsongeschiktheid. Ze zijn vooral meer van het sparen (ruim 32%) dan zelfstandigen in andere branches. Freelance journalisten in de leeftijdsgroepen 41 tot 51 jaar en 51 tot 60 jaar hebben zich het vaakst ingedekt tegen inkomensverlies door arbeidsongeschiktheid. Eén op de drie freelancers heeft niets geregeld voor het geval zij arbeidsongeschikt raken. Zij kunnen daardoor bij ziekte of arbeidsongeschiktheid alleen terugvallen op het besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) of de algemene bijstandsuitkering.
Bedankt voor je interesse in deze download. Wij hebben deze download beschikbaar gesteld via zzpmodelovereenkomsten.nl, je kunt jezelf daar gratis aanmelden, online het model invullen, online ondertekenen en bewaren. Klik hier om jezelf gratis aan te melden.
Volg deze link om het door jouw opgevraagde item in te kunnen zien.
Je bent ingelogd en kunt direct downloaden!
Om een bestand te kunnen downloaden of in te kunnen zien, moet je ingelogd zijn. Login of registreer jezelf gratis!
Duik samen met Martijn in de wet DBA/VBAR en ga goed voorbereid 2025 in! Alvast een geruststelling: er verandert niet zo heel veel vanaf 1 januari, dit wordt uitgebreid toegelicht tijdens het webinar. Maar vertel dat maar eens aan jouw opdrachtgever!