Hoe dek je je als zzp’er (zonder AOV) tegen arbeidsongeschiktheid? 8 opties op een rijtje

Wat als je morgen van de fiets valt en je been breekt? Of je krijgt plotseling te horen dat je ernstig ziek bent. Arbeidsongeschiktheid overkomt je. En als ondernemer heb je geen werkgever die je doorbetaalt terwijl jij kunt herstellen.

Gelukkig zijn er verschillende manieren om je inkomen te beschermen als je tijdelijk of langdurig uitvalt. Van wettelijke regelingen zoals de Ziektewet en de bijstand, tot oplossingen die je zelf kunt regelen zoals een schenkkring of arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV).

In dit artikel zetten we de 8 mogelijkheden voor je op een rij.

1. Ziektewet

De Ziektewet is vaak het eerste waar je aan denkt als je net uit loondienst komt. Als ondernemer heb je in principe geen recht op de Ziektewet, op drie uitzonderingen na:

• Als je binnen 4 weken na je laatste werkdag in loondienst arbeidsongeschikt raakt.
• Soms kun je jezelf vrijwillig (mee)verzekeren voor de Ziektewet als je ondernemer wordt na een dienstverband, of als je uit een uitkering komt. 
• In bijzondere gevallen (zoals complicaties tijdens de zwangerschap of orgaandonatie) kun je toch recht hebben op een Ziektewetuitkering.

In alle andere gevallen zul je dus zelf voor een inkomen moeten zorgen. 

2. De bijstand

 “Raak ik arbeidsongeschikt, dan kan ik toch gewoon in de bijstand?” wordt er vaak geroepen.

Ja, ook als zzp’er kun je in aanmerking komen voor de bijstand. Maar wie de kleine lettertjes leest, ziet al snel dat dit geen vetpot is.

Ten eerste moet je eerst je eigen vermogen opeten voordat je recht hebt op bijstand. Je vermogen is meer dan alleen spaargeld. Ook je woning, beleggingen, auto en andere bezittingen tellen mee. Lees hier meer over de vermogensgrens.

En heeft je partner een inkomen? Dan krijg je ook geen bijstand.

Daarnaast is het goed om te onthouden dat de bijstandsuitkering geen grote som geld is! 

Vanaf 1 juli 2025 geldt:  

• Voor gehuwden/samenwonenden ligt het uitkeringsbedrag op €1.955,80 
• Voor alleenstaanden en alleenstaande ouders ligt het uitkeringsbedrag op €1.369,06 

De bijstandsnorm geldt als het sociaal minimum. De uitkering vult je inkomen aan tot de voor jou geldende bijstandsnorm. Dit bedrag wordt jaarlijks aangepast. Hier vind je de meest recente getallen. 

3. Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz)  

De Bbz is een speciale regeling voor zelfstandigen die tijdelijk in financiële problemen zitten. Je krijgt maximaal 12 maanden inkomensaanvulling, tot het niveau van de bijstand.

Klinkt handig, maar let op: de regels zijn complex, en je komt lang niet altijd in aanmerking. Zo moet je minimaal 1.225 uur per jaar in je onderneming werken, wordt je privévermogen meegeteld en kijkt de gemeente of je bedrijf nog levensvatbaar is.

De Bbz is dus vooral bedoeld voor ondernemers die tijdelijk niet rondkomen, bijvoorbeeld door een tegenvallende opdracht of overbruggingsperiode. Het is geen passende oplossing als je volledig of langdurig uitvalt door arbeidsongeschiktheid.

4. Een vangnet voor de eerste 2 jaar

De meeste mensen zijn binnen twee jaar weer beter. Om deze periode te overbruggen, kun je kiezen voor een tijdelijke AOV-oplossing, zoals een broodfonds of schenkkring.

Kijk bijvoorbeeld eens bij SharePeople. Dit is een coöperatie waar inmiddels 15.000 ondernemers bij zijn aangesloten. Zij vangen elkaar financieel op met donaties, dat is veel goedkoper dan via een verzekering.

5. Een verzekering voor langdurige uitval

Word je langdurig arbeidsongeschikt? Dan zijn de financiële gevolgen veel groter. Juist daarom kiezen veel ondernemers voor extra zekerheid, met een verzekering die doorloopt tot aan je AOW-leeftijd.

Let op: De overheid werkt aan een verplichte AOV voor zzp’ers. Die keert tot maximaal het minimumloon uit, met een wachttijd van 2 jaar en kost €171 per maand. De wet gaat naar verwachting in vanaf 2030, maar wil je hier niet aan meedoen dan moet je waarschijnlijk voor 1 juli 2026 zelf een AOV hebben geregeld.

Maar je kunt nu nog gebruikmaken van het overgangsrecht. Sluit je vóór 1 juli 2026 zelf een AOV af? Dan hoef je niet mee te doen met de verplichte AOV. Hiermee voorkom je hoge kosten voor minimale dekking én hou je zelf de regie in handen.

Met de SharePeople AOV regel je het nu al beter:

• Je betaalt een premie vanaf €74 per maand. Dit is veel goedkoper dan de verplichte AOV.
• Je verzekert jezelf voor minimaal €1.500 inkomen per maand.
• Met een wachttijd van 2 jaar, die je slim en voordelig opvangt met SharePeople 2 jaar. Dus in feite slehts een wachttijd van 2 maanden.
• Je premie is afhankelijk van leeftijd en beroep: hoe jonger je bent en hoe lichter je werk, hoe lager je premie. En die premie stijgt vervolgens niet verder naarmate je ouder wordt.

Zo ben je nu al goed verzekerd en voorkom je straks onnodige kosten!

6. Je verzekering slim combineren met donaties

Veel zzp’ers kiezen voor een combinatie: een vangnet voor de eerste 2 jaar én een verzekering voor langdurige uitval. Hiervoor moest je tot voor kort altijd bij twee verschillende partijen aankloppen.

Dat hoeft nu niet meer. Alleen bij SharePeople kun je beide oplossingen afsluiten. De eerste twee jaar gaat op basis van donaties, daarna neemt de verzekering het (deels) over. Zo zit je altijd veilig, wat er ook gebeurt. Van de derde ziektemaand tot je pensioen.

Bereken je AOV

7. Sparen en beleggen  

Het klinkt misschien als een cliché, maar niet voor niets: een financiële buffer is gewoon goed ondernemerschap. Niet alleen voor rustige tijden of onverwachte kosten, maar ook als je tijdelijk uitvalt. 

Sparen of beleggen helpt je om op eigen kracht een vangnet te bouwen.

Maar: zo’n buffer raakt sneller op dan je denkt. Wil je bijvoorbeeld 2 jaar lang een inkomen van €3.000 per maand overbruggen? Dan heb je al snel zo’n €72.000 nodig! Laat staan als je tot je pensioen uitvalt…

Daarom geldt: een buffer is handig als aanvulling, maar geen structurele oplossing. Zie het dus als extra zekerheid, niet als vervanging voor een goede regeling zoals een schenkkring of AOV.

8. Lijfrente

Bij arbeidsongeschiktheid is het logisch om te kijken welke financiële buffers je kunt aanspreken. Heb je een lijfrenterekening of pensioenrekening (bijvoorbeeld via BrightPensioen), dan lijkt dat misschien een optie. 

Maar in de praktijk ligt dit ingewikkeld. In principe is dit geld alleen bedoeld voor je pensioen. Vervroegd opnemen mag vrijwel nooit! 

Uitzondering: blijvende arbeidsongeschiktheid
Als je aantoonbaar en structureel niet meer kunt werken, kun je onder strikte voorwaarden je lijfrente (deels) laten uitkeren vóór je AOW-leeftijd. Dit wordt alleen toegestaan als je volledig en duurzaam arbeidsongeschikt bent verklaard, tijdelijke of kortdurende arbeidsongeschiktheid valt hier niet onder.

Belangrijk: je mag het geld niet vrij besteden, het moet nog steeds als pensioenuitkering worden gebruikt. Ook betaal je belasting over de uitkeringen, zoals bij normale pensioenopnames.

Wil je precies weten hoe lijfrente werkt voor zelfstandigen? Lees meer over pensioen voor zzp'ers.

Tip: controleer de toeslagen

Zzp'ers komen ook in aanmerking voor veel wettelijke toeslagen die werknemers in loondienst ook ontvangen. Dit gaat niet alleen om huurtoeslag en zorgtoeslag, maar ook onder andere kinderopvangtoeslag en kindgebonden budget. Controleer dus of je als zzp'er aan alle wettelijke toeslagen hebt gedacht en of je hiervoor in aanmerking komt. Dit kan al snel honderden euro's per maand schelen. Je moet toeslagen zelf aanvragen via de Belastingdienst. 

Wil je weten of SharePeople bij jou past? Doe de test en ontdek het in 1 minuut. 

Doe de test