Tweede Kamerverkiezingen 2025: dit zeggen de partijen over zzp’ers

De afgelopen weken hebben we in de #zzpupdate alle partijen één voor één onder de loep genomen. In dit artikel vind je een samenvatting van de standpunten van alle grote partijen, zodat je in één overzicht kunt zien wat er op het spel staat voor zelfstandigen.

Recente peilingen

Volgens de laatste peilingen van Ipsos blijft PVV de grootste partij, gevolgd door CDA en GroenLinks-PvdA. Opvallend is de forse verwachte groei van CDA (van 5 naar 25 zetels) en JA21 (van 1 naar 11). Daarentegen verliest VVD naar verwachting flink (van 24 naar 14 zetels).

De standpunten in het kort

Op volgorde van de meeste naar het minst aantal zetels volgens de laatste peilingen:

PVV

De PVV besteedt in dit verkiezingsprogramma nauwelijks aandacht aan zzp’ers, arbeidsmarkt of schijnzelfstandigheid. Ook over economie en arbeidsmigratie zijn weinig standpunten te vinden. In recente Kamerdebatten werd bovendien niet duidelijk hoe de partij aankijkt tegen bijvoorbeeld de Zelfstandigenwet of de Vbar.

CDA

Het CDA wil duidelijke wetgeving over wanneer iemand als zzp’er kan werken. Er komt een rechtsvermoeden van werknemerschap bij lage tarieven en zelfstandigen blijven zelf verantwoordelijk voor AOV en pensioen. Tegelijkertijd wil het CDA het overstappen van werknemers in de zorg en het onderwijs naar zzp’ers beperken door goed werkgeverschap te stimuleren. Zo blijft ervaring en continuïteit behouden in cruciale publieke sectoren.

GroenLinks-PvdA

GroenLinks-PvdA zet sociale zekerheid centraal voor zzp’ers. Alle zelfstandigen moeten verplicht deelnemen aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering, waarin ook opdrachtgevers financieel bijdragen. Flexibele inzet in sectoren zoals zorg en onderwijs wil de partij beperken om vaste teams en gezamenlijke invalpools te bevorderen. Ook culturele zelfstandigen moeten profiteren van collectieve regelingen voor AOV en pensioen, zodat fair pay & fair practice wordt gewaarborgd.

D66

D66 benadrukt de waarde van zzp’ers voor de economie en wil regels en vergunningstrajecten vereenvoudigen. Zelfstandigen moeten ruimte krijgen om bewust te ondernemen, maar verschillen in belastingen en sociale zekerheid met werknemers moeten kleiner worden om oneerlijke concurrentie te voorkomen. D66 wijst ook op de risico’s van onvoldoende pensioenopbouw en verzekeringen en wil hier oplossingen voor zoeken.

VVD

De VVD wil met een nieuwe Zelfstandigenwet ondernemerschap stimuleren, maar legt ook nieuwe verplichtingen op. Zelfstandigen moeten verplicht een pensioen en AOV regelen. Daarnaast komt er meer duidelijkheid over inhuur en het tegengaan van schijnzelfstandigheid, terwijl zzp’ers in de zorg behouden moeten blijven voor piek- en ziekmomenten. Tegelijkertijd wil de VVD de arbeidsmarkt dereguleren: minder regels, minder bureaucratie, een eenvoudiger belastingstelsel en aantrekkelijkere ondernemingsruimte. Externe inhuur bij de overheid moet worden teruggedrongen en werkgevers krijgen extra verantwoordelijkheid voor arbeidsmigranten.

JA21

JA21 legt de nadruk op een aantrekkelijk ondernemersklimaat. Werken moet lonen, ondernemen moet worden beloond, en de overheid moet faciliteren in plaats van belasten. De partij wil verschillende fiscale voordelen behouden en regels voor zzp’ers vereenvoudigen. Specifiek over zelfstandigen wordt verwezen naar verbetering van de Wet DBA, met het Belgische model als mogelijk voorbeeld voor duidelijke afspraken tussen zzp’ers en opdrachtgevers.

BBB

BBB wil echte zelfstandigheid behouden, mits er geen sprake is van schijnzelfstandigheid. De partij ziet de Wet DBA als bruikbaar, maar alleen met verbeterde uitvoering en meer rechtszekerheid. Zij pleiten voor een vrijwillige toets of sectorale modelovereenkomsten om vooraf duidelijkheid te scheppen. Verder komt er een rechtsvermoeden van werknemerschap bij tarieven onder €36 per uur, met ruimte voor uitzonderingen. Het gezagscriterium moet verduidelijkt worden, zodat rechterlijke uitspraken beter aansluiten bij de praktijk. Handhaving richt zich vooral op misbruik.

SP

De SP wil de bestaanszekerheid van zzp’ers versterken. Zelfstandigen moeten toegang krijgen tot pensioen en een collectieve AOV, zodat niemand in armoede belandt. Het AOW-gat moet worden gedicht en structurele steun, zoals ondernemershelpdesks, moet beschikbaar zijn. Tegelijkertijd wil de SP dat vast werk de norm blijft, waarbij flexwerk en schijnzelfstandigheid aan banden worden gelegd.

DENK

DENK wil dat zelfstandigheid een bewuste keuze kan blijven en pleit daarom voor een wettelijke verankering van zelfstandigheid, zodat er eindelijk duidelijkheid komt en zelfstandigen niet verdrongen worden van de arbeidsmarkt. Tegelijkertijd zet de partij in op het aanpakken van schijnzelfstandigheid en het versterken van de bestaanszekerheid van zzp’ers. Er moet een betaalbare en collectief georganiseerde arbeidsongeschiktheidsverzekering komen, waarbij ook opdrachtgevers meebetalen en zelfstandigen via een opt-out kunnen kiezen voor meer vrijheid.

PvdD

De Partij voor de Dieren wil de arbeidsmarkt ordenen door contractvormen te beperken tot vast, tijdelijk, uitzend en zelfstandig. Vast werk moet de norm zijn, maar zzp-contracten behouden een volwaardige plek. Er is speciale aandacht voor kwetsbare zelfstandigen in de culturele sector, die vaak onzekere opdrachten hebben en weinig sociale bescherming genieten.

FvD

FvD wil zzp’ers maximale vrijheid geven. De partij pleit voor een eenvoudiger belastingstelsel met vlaktaks en hogere zelfstandigenaftrek, volledige afschaffing van de Wet DBA en geen verplichte verzekeringen. Volgens FvD zijn zelfstandigen de motor van de samenleving en moeten zij door minder regels en overheidsbemoeienis in staat worden gesteld optimaal te ondernemen.

Volt

Volt ziet vaste contracten als norm, maar wil dat het zzp-schap een volwaardig alternatief blijft. Zelfstandigen moeten bijdragen aan sociale voorzieningen en mogelijk ook toegang krijgen tot een werkloosheidsuitkering. Ook pleit Volt ervoor dat asielzoekers sneller als ondernemer kunnen starten, waardoor ondernemerschap toegankelijk wordt voor een bredere groep.

SGP

De SGP pleit voor meer duidelijkheid en wettelijke erkenning via een Zelfstandigenwet. Schijnzelfstandigheid moet worden bestreden met sectorspecifiek toezicht, terwijl echte ondernemers ruimte krijgen. Zelfstandigen blijven verantwoordelijk voor eigen pensioen en AOV, met ruimte voor opt-outs en uitzonderingen voor agrariërs of mensen met gewetensbezwaren. Zzp’ers blijven essentieel voor piek-, ziek- en uniek-situaties.

ChristenUnie

De ChristenUnie wil de doorgeschoten flexibilisering van de arbeidsmarkt aanpakken. Flexibele arbeid is volgens hen het gevolg van regelgeving in arbeidsrecht, sociale zekerheid en fiscaliteit. Voor zzp’ers betekent dit dat ze verplicht een AOV moeten hebben en dat fiscale voordelen geleidelijk vervangen worden door één uniforme werkendenkorting. De partij wil zelfstandigen stimuleren weer echte ondernemers te worden en meer zekerheid te bieden door wetsvoorstellen zoals Meer zekerheid flexwerkers en de Wet Vbar.

NSC

Nieuw Sociaal Contract wil een fundamentele hertekening van de arbeidsmarkt. Dienstverbanden worden de norm en zzp-werk is alleen toegestaan binnen duidelijk omschreven kaders. NSC pleit voor een tariefgrens van €36 per uur als rechtsvermoeden van werknemerschap om kwetsbare zelfstandigen te beschermen. Daarnaast wil de partij dat de fiscale en sociale behandeling van werknemers, uitzendkrachten en zzp’ers dichter bij elkaar ligt, zodat concurrentie op arbeidsvoorwaarden wordt beperkt.

Voor zzp’ers is het duidelijk: de keuzes die op 29 oktober worden gemaakt, bepalen het ondernemersklimaat voor de komende jaren.

Succes met stemmen, laat jouw ondernemersstem meetellen!