• 3 min
  • Laatste update:
  • Plaatsingsdatum:

Aanpak schijnzelfstandigheid versoepeld in 2026

Zachte landing wordt voorlopig verlengt

Het demissionaire kabinet ziet zich gedwongen zijn aanpak van schijnzelfstandigheid verder te versoepelen. De zachte landing wordt verlengt en er zullen vanaf 1 januari nog geen verzuimboetes worden opgelegd, zoals eerder werd gecommuniceerd, aan bedrijven die ten onrechte zzp’ers inzetten voor werk dat feitelijk in loondienst hoort te worden gedaan. Dat heeft staatssecretaris Van Belastingen Heijnen toegezegd in het debat van gisteravond na zware druk vanuit vrijwel de gehele Tweede Kamer.

De Kamer fluit het kabinet hiermee terug op zijn voornemen om vanaf 2026 weer streng te handhaven, inclusief boetes. Volgens een brede meerderheid hebben ondernemers eerst meer duidelijkheid nodig via nieuwe wetgeving, voordat zij financieel bestraft worden. Die duidelijkere regels zijn er op dit moment nog niet.

Aanpak schijnzelfstandigheid versoepeld in 2026

Geschreven door:

Handhaving blijft mogelijk

De Belastingdienst zal wel blijven handhaven. Dat betekent dat naheffingen van loonbelasting mogelijk blijven, met terugwerkende kracht tot 1 januari 2025. Nieuw is dat de fiscus in beginsel start met een bedrijfsbezoek in plaats van een direct boekenonderzoek. Op basis van zo’n bezoek kan alleen een waarschuwing worden gegeven. Voor naheffingen is een zwaarder boekenonderzoek nodig.

Waarom bedrijven voordeel hadden

Jarenlang werd er nauwelijks opgetreden tegen schijnzelfstandigheid. Bedrijven huurden zelfstandigen in die niet voldeden aan de voorwaarden voor ‘echte’ zzp’ers, bijvoorbeeld omdat zij geen vrijheid hadden over de uitvoering van hun werk. Voor werkgevers was dat aantrekkelijk, omdat zij geen loonbelasting en werkgeverspremies hoefden af te dragen.

Kamer versus kabinet

Het kabinet wilde de zachte landing beëindigen en boetes weer mogelijk maken, mede om een eerlijk speelveld te creëren voor bedrijven die zich wel strikt aan de regels houden. De Kamer was daar niet van overtuigd. Zij vreest onder meer voor extra druk op sectoren met personeelstekorten, zoals de zorg.

Op de laatste vergaderdag voor het kerstreces nam de Kamer meerdere moties aan. Zo werd ook opgeroepen om voorlopig alleen boetes uit te delen aan echt kwaadwillende bedrijven. Dat zijn de zogenoemde vergrijpboetes, die alleen kunnen worden opgelegd bij bewuste en ernstige nalatigheid. Verzuimboetes, bedoeld voor ondernemers die onbewust fouten maken, blijven voorlopig achterwege. Daarnaast vraagt de Kamer om de handhaving gerichter in te zetten op sectoren waar schijnzelfstandigheid structureel en bewust voorkomt. Opvallend is dat ook regeringspartijen VVD en BBB deze oproepen steunden.

Reactie van staatssecretaris Heijnen

Staatssecretaris Heijnen lag tijdens het debat zwaar onder vuur, mede omdat hij een eerder aangenomen motie om uitstel te verlenen maandenlang naast zich neer had gelegd. Uiteindelijk ging het kabinet alsnog overstag. Volgens de staatssecretaris is met de nieuwe toezeggingen een balans gevonden tussen ondernemersbelang, uitvoerbaarheid voor de Belastingdienst en het tegengaan van misstanden. “We werken mee aan wie van goede wil is, maar treden op tegen misstanden,” aldus Heijnen.

Lees ook eens: