• Laatste update:
  • Plaatsingsdatum:

Leer leven met kritiek

Of je het nu leuk vindt of niet, zodra je als ondernemende zzp’er iets gaat doen, loop je het risico dat mensen kritiek op je zullen hebben. Je zult kritiek ondervinden van opdrachtgevers, vrienden en van je familie, maar ook van mensen waarvan je het niet had verwacht. Gewoon omdat je op dat moment anders bent of doet dan zij van jou verwachten.

Het is goed je hierbij te realiseren dat hoe meer je doet, des te meer kritiek je ondervindt. Hoge bomen vangen nu eenmaal meer wind. Je kunt nog zo hard proberen je te ontwikkelen en te groeien, er is altijd wel iemand die het voor zijn of haar eigen ego nodig heeft je omlaag te halen. Ga je vol goede moed met jezelf en je eigen leven aan de slag, dan kan dit de eerste keer een flinke deuk in je zelfvertrouwen opleveren. Zeker als de kritiek komt vanuit een hoek waar je het niet had verwacht.

Kan ik het gebruiken?

Je eerste reactie kan zijn dat je tegen jezelf zegt “Dit is niet mijn probleem”. Je kunt tegen jezelf zeggen dat de ander jaloers is, afgunstig of gewoon boos, omdat jij het lijkt te maken, omdat jij succes hebt en in een hogere klasse speelt dan de ander. Is de stof na een paar dagen neergedaald, dan kun je de kritiek nog eens bekijken en je afvragen wat je ervan kunt gebruiken. Zelfs als de kritiek pijnlijk is, bestaat altijd de mogelijkheid dat je er iets – al is het maar 1 procent – van kunt gebruiken om jezelf te verbeteren. Vraag jezelf af “Als ik integer ben en wil blijven met zoals ik nu mijn leven vormgeef, is er dan zelfs maar een klein spoortje van de kritiek waar en kan ik dat deel van de kritiek gebruiken?”

Lessen leren

Je volgende vragen zijn “Wat kan ik van deze ervaring (of aanvaring) leren? Wat kan ik veranderen aan de manier waarop ik de dingen doe? Wat kan ik gebruiken om te verbeteren en wat kan ik ervan leren?” Wellicht een kleine verandering hoe je je energie aanwendt om dingen voor elkaar te krijgen of iets doet, zelfs de geringste verandering van aanpak kan een grote invloed hebben op het verminderen van de kritiek van anderen. Verwar dit niet met je eigen identiteit en persoonlijkheid inruilen voor een – tijdelijke – acceptatie door anderen en met toegeven aan kritiek. Je moet integer blijven en in jezelf blijven geloven. Gelukkig zijn mensen die kritiek geven zich er vaak niet van bewust dat ze ons helpen, dat ze ons in staat stellen lessen te leren die ons verder brengen.

Eigenwaarde

Je kunt ervoor kiezen dat je naar kritiek wilt luisteren en dat je ervan wilt leren. Maar je hoeft jezelf niet onder te dompelen in negatieve opmerkingen. Bescherm jezelf tegen dat soort commentaar door je ervoor af te schermen, want dit type kritiek kan je gevoel van eigenwaarde aantasten. Een goed voorbeeld van dit afschermen wordt verteld door een actrice die aan elk tijdschrift interviews geeft, maar nooit de artikelen leest die naar aanleiding van die interviews in de bladen verschijnen. Je kunt een soortgelijke beslissing nemen en niet lezen wat anderen over je schrijven of van je zeggen. Jij bepaalt wat je wilt vertellen, wat het verhaal is dat jij naar buiten wilt brengen en welk beeld jij daarmee wilt oproepen of ondersteunen.

Blijf jezelf

Beslis bijvoorbeeld dat anderen mogen zeggen en schrijven wat ze willen. Zolang jij jouw activiteiten op een integere manier ontplooit en daarbij volledig jezelf bent, dan is het goed. Dan voel jij je goed bij wat je doet en heb je geen anderen nodig om te horen wat zij erover te zeggen hebben.

Je wordt altijd getest

Het is belangrijk dat je je bewust bent dat je wordt voorbereid op het volgende niveau. Je huid wordt dikker en als je jouw leven ziet als een spannend reisavontuur, dan heb je deze kritiek nodig omdat je op je volgende, hogere bestemming nog meer kritiek zult krijgen. Kritiek van mensen die jou niet kennen en niet weten of willen weten wat jij wilt bereiken – voor jezelf en voor anderen.

Alles heeft een reden en door eenvoudigweg dingen te veranderen die niet bij je blijken te passen, blijf je integer en kun je vol vertrouwen doorgaan met je eigen ontwikkeling en met de positieve veranderingen die je teweegbrengt in het leven van mensen waar jij omgeeft. Je hoeft dan niet te luisteren naar mensen die kritiek op je hebben. Besef dat kritiek geven iets van de ander is, niet van jou. Kijk wat je ervan kunt leren en bescherm jezelf wanneer dat nodig is. Onthoud dat je wordt voorbereid op iets dat groter en beter is. Maar wat je ook doet, blijf jezelf, blijf integer.

“Wat iemand ook zegt, luister met een glimlach en ga verder met je werk” – Moeder Theresa.

Je reputatie wordt het meest geschaad

door wat je zegt om je reputatie te verdedigen

Een confrontatie levert niets goeds op. Je kunt je energie en inspanningen beter richten op de mensen die je vrienden en je fans zijn. De meeste kritiek wordt ook anoniem gegeven, zeker nu werkelijk iedereen toegang heeft tot internet. De kans is klein dat iemand je aanspreekt en recht in je gezicht zegt wat hem of haar dwarszit. Het heeft dan ook geen enkele zin te reageren op berichten van anonieme critici die online hun mening spuien – je schaadt alleen jezelf ermee.

Niets meer te verbergen

Overwin je angst voor kritiek voordat je er bang voor wordt. Geef voor jezelf en voor mensen die je vertrouwt je grootste fouten en tekortkomingen toe. Vertel in welke situaties je je ongemakkelijk voelde. Zodra deze stap is gezet, ben je één met jezelf en voel je je op je gemak in het gezelschap van anderen. Niets meer te verbergen, je geen zorgen meer te hoeven te maken of erover in te zitten wat anderen van je denken.

Deze op het eerste gezicht vreemde suggestie schrijft Dan Kennedy in zijn boek Unfinished Business. In dat boek laat hij zien dat het niet uitmaakt hoeveel fouten iemand maakt en hoeveel kritiek iemand krijgt. Het enige wat telt is dat degene op wie kritiek wordt geuit, activiteiten ontplooit en bezig is het leven van anderen verbeteren – op wat voor manier dan ook. De auteur zelf heeft geen moeite het buiten hangen van zijn eigen vuile was – van zijn scheiding tot zijn gevecht met alcohol, zijn faillissement, probleem met stotteren en de financiële moeilijkheden die hij in het begin heeft gehad. Dan Kennedy interesseerde het niets wat anderen van hem vonden. Zelfs als hij dat wel deed, zorgde hij ervoor dat de meningen van anderen hem niet tegenhield, ging hij door, probeerde hij voor anderen meerwaarde te creëren en communiceerde hij met anderen op een manier die zinvol is.

Probeer het ook

Wat Dan Kennedy hier aangeeft, is iets dat we allemaal kunnen proberen. Negeer kritiek en zorg dat je bezig bent en blijft voor anderen die wel een belangrijke rol in je leven spelen. Durf je voor hen kwetsbaar op te stellen en vertel ze over je mislukkingen, je fouten, het overlijden van dierbaren, over de lessen die je hebt geleerd. Durf te praten over je zwakheden, over angstige momenten en laat zien dat je mens bent, dat je nog steeds elke dag leert en nog verre van perfect bent.

Dit is een grove, emotionele en krachtige manier van communiceren die laat zien dat ook jij moet vechten voor je plek in het leven. We hebben allemaal ons kruis, we hebben allemaal onze conflicten die we moeten uitvechten en we ervaren allemaal wat kritiek is en met je doet. Maar het gaat niet om de mensen die kritiek geven. Het gaat om de mensen die ertoe doen!

Geef nooit op

Wees daarom niet bang je moeilijkheden met anderen te delen. Veel mensen zullen onder de indruk zijn van je openheid en hun hulp aanbieden. Je zult een sterkere band ontwikkelen, want als je je werk goed doet, met passie, eerlijk en integer, dan zullen mensen dit zien en je steunen. Je hebt je eigen fans, net zoals je critici. Geef daarom nooit op en zorg dat je elke dag sterker wordt.

Blogs

ZZP Agenda

Terug naar overzicht
Wouter ter Reehorst

Wouter ter Reehorst

Wouter ter Reehorst (1960) is auteur van Succesvol als zzp’er (www.boomnelissen.nl) en Film van jouw leven (www.gvmedia.nl).

Hij helpt (vaak jonge) ondernemers hun talenten te ontwikkelen en iets op te bouwen waar zij trots op kunnen zijn. In de boeken, workshops en columns deelt hij zijn ervaringen als ondernemer en informal investor.

Als bestuurslid van diverse stichtingen heeft cultureel ondernemerschap zijn belangstelling.

In zijn vrije tijd is hij actief als drummer en sportvlieger.