Wanneer ben je zelfstandig ondernemer voor de Belastingdienst?

De Belastingdienst bepaalt of je zelfstandig ondernemer bent voor de inkomstenbelasting. Daarvoor gelden een aantal criteria, bijvoorbeeld of je winst maakt en hoeveel tijd je aan jouw bedrijf besteedt. Vaak hangt de beslissing af van jouw specifieke situatie.

Om te bepalen of jij zelfstandig bent, gebruikt de Belastingdienst een aantal criteria. Als jij voldoet aan onderstaande kenmerken, ben je zelfstandig ondernemer.

• Aantal opdrachtgevers. Als ondernemer heb je meerdere opdrachtgevers of klanten en heb je wisselende inkomsten.
• Zelfstandigheid. Je bepaalt zelf hoe jij het werk uitvoert.
• Streven naar continuïteit. Je onderneemt acties om te zorgen dat jouw bedrijf blijft bestaan.
• Investeren. Je investeert in je bedrijf: Bedrijfsmiddelen, marketing, enzovoort.
• Risico. Je loopt zelf het risico als dingen misgaan, bent bijvoorbeeld aansprakelijk bij schade.
• Winst. Je streeft naar winst.

Voorbeeld: zelfstandigheid
Een belastingadviseur geeft parttime les op een opleidingsinstituut en werkt daarnaast voor andere opdrachtgevers. Er is geen schriftelijke overeenkomst. Aan het begin van de cursus geven de cursisten de gewenste data door. Het opleidingsinstituut bepaalt de data dus niet.

In dit geval is er sprake van zelfstandigheid. Immers, de docent stelt zelf de cursusdata vast, in overleg met de cursisten. Hij is zelfstandig in zijn werk: hij bepaalt zelf de inhoud en data van de cursus en zorgt ook zelf voor vervanging als hij ziek is.

Wanneer loop je risico dat de Belastingdienst jou ziet als werknemer, en niet als ondernemer?

Als de volgende criteria op jouw situatie zijn, is de kans groot dat de Belastingdienst oordeelt dat je een (verkapt) dienstverband hebt - en dus niet zelfstandig bent:

• Je krijgt betaald voor jouw werkzaamheden. Er is sprake van loon.
• Jij bent altijd degene die de werkzaamheden uitvoert. Je kunt zonder toestemming van de werkgever niet zomaar iemand anders als vervanger sturen.
• Er is een gezagsverhouding. Je bepaalt niet zelf waar, wanneer en hoe jij je werk doet.

Wet DBA helpdesk

Wil je meer duidelijkheid over de wet DBA en model overeenkomsten? Heb je vragen als: wat zijn mijn risico's, ben ik schijnzelfstandig of: wat gebeurt er nu de handhaving van de wet (opnieuw) is uitgesteld?
De helpdesk van Het Ondernemerscollectief staat voor jou en je vragen klaar.

Meer over de wet DBA helpdesk

Beoordeling zelfstandigheid

Je omstandigheden spelen een belangrijke rol bij het bepalen of je wel of niet zelfstandig ondernemer bent voor de Belastingdienst. In sommige gevallen is het bijvoorbeeld minder belangrijk om drie opdrachtgevers te hebben.

Het gaat er niet alleen om dat je aan bepaalde criteria voldoet, maar vooral hoe deze criteria met elkaar samenhangen. De mate waarin je voldoet aan de verschillende criteria geeft de doorslag.

Voorbeeld: zelfstandigheid
Een interim-manager krijgt de opdracht om als zelfstandige een grote reorganisatie door te voeren bij een bedrijf. Hij heeft hierdoor in het betreffende jaar maar één opdrachtgever. Toch wordt hij als zelfstandige gezien.

Het gaat in dit geval om weliswaar een langdurige opdracht, maar dat hangt samen met de aard van de opdracht. Daarnaast heeft de opdracht een duidelijk begin en eind, er is geen gezagsverhouding en de interim-manager mag zijn werk naar eigen inzicht uitvoeren. Ook is hij zelf aansprakelijk voor de schade die ontstaat bij een eventueel verkeerd gegeven advies.

Voorbeeld: verkapt dienstverband
Een thuiszorghulp verleent via één bemiddelingsbureau haar diensten aan een groot aantal hulpbehoevenden. Zij stuurt haar facturen hiervoor aan het bemiddelingsbureau. De partij die de facturen krijgt, wordt gezien als de opdrachtgever.

In dit geval het bemiddelingsbureau. De thuishulp heeft dus maar één opdrachtgever en voldoet daarmee niet aan de criteria voor zelfstandig ondernemer. Ze heeft daarom een dienstbetrekking bij het bureau.

Voorkom schijnzelfstandigheid met overeenkomst van opdracht

Wil jij als zzp'er niet het risico lopen om als schijnzelfstandige te worden aangemerkt, dan kun je altijd besluiten om te werken via een constructie met overeenkomst van opdracht (ook wel payrolling genoemd), bijvoorbeeld via onze partner Tentoo.

Tentoo fungeert dan juridisch als jouw werkgever, terwijl je je vrijheden als zelfstandig ondernemer behoudt. Omdat Tentoo voor jou alle benodigde premies afdraagt, bouw je automatisch bij elke klus een verzekering op tegen ziekte, werkloosheid en arbeidsongeschiktheid (net als een iemand in loondienst).

Meer weten? Neem via deze link vrijblijvend contact op met onze partner Tentoo. Of download een van de gratis whitepapers hieronder!

Wet DBA helpdesk

Wil je meer duidelijkheid over schijnzelfstandigheid, de (uitgestelde) wet DBA of modelovereenkomsten? Als lid van Het Ondernemerscollectief kun je met problemen/vragen over de wet DBA terecht bij de wet DBA Helpdesk. Hier staan specialisten voor je klaar om jouw situatie te bepalen en je te adviseren.