Eigen belang eerst, deel 2

Vrijwel onleesbare ambtelijke taal ontneemt je het overzicht van de bedoelde intenties van de opsteller van het voorstel. Daarom was ik september vorig jaar uitermate verrast toen ik de brief van Staatssecretaris Weekers las over de eenduidige definitie van zzp’ers. (De brief is onderaan deze blog te downloaden) Zelden heb ik een meer afgewogen beschouwing gelezen over de huidige problematiek. Inhoudelijk is de brief een zorgvuldige analyse gecombineerd met een helder geformuleerde probleemstelling vertaalt in een uitermate logische oplossing. Die oplossing houdt rekening met alle spelers in zzp-land, de zzp’er die er beter van moet worden, de opdrachtgever die nu voor eens en altijd duidelijkheid krijgt en niet geheel onbelangrijk onze staatskas die in dit voorstel gewoon krijgt waar het recht op heeft. Bovendien is dit alles vormgegeven in een moderne webmodule. Dat dit het doel van de brief is laat een deel van de conclusie goed zien, ik citeer:
 
“De beleidsvoornemens leiden in de ogen van het kabinet tot transparantie voor zowel de opdrachtgever als de opdrachtnemer, meer zekerheid over de kwalificatie van de arbeidsrelatie en een evenwichtige verantwoordelijkheidsverdeling tussen opdrachtgever, opdrachtnemer en overheid. Daarnaast leiden bovenstaande beleidsvoornemens tot een vermindering van het contact tussen zzp’ers en Belastingdienst en daarmee ook tot een vermindering van de administratieve lasten voor zzp’ers en wordt nadere invulling gegeven aan de één-loketgedachte voor ondernemers. Tevens wordt schijnzelfstandigheid bestreden op zo’n wijze dat bonafide partijen niets te vrezen hebben van deze nieuwe aanpak.
 
Mooi toch zou je dan zeggen, iedereen blij met de voorstellen. Maar helaas was de staatssecretaris in zijn enthousiasme en deskundigheid even vergeten met de belangenorganisaties om de tafel te gaan zitten. Natuurlijk zullen er wel leden daarvan op het ministerie zijn geweest om met ambtenaren van gedachten te wisselen, maar de voorstellen die daar zijn ingebracht hadden waarschijnlijk een dusdanig niveau dat ze linea recta in het ronde archief zijn verdwenen. Niet zo vreemd overigens want ook ik schaar de voorstellen van die kant vaak onder het hoofdstuk “goedbedoelde inhoudsloze prietpraat”. Nu kan ik dat makkelijk doen, maar als een staatssecretaris hetzelfde doet dan raakt die heel erg veel lange tenen en dat doet heel erg veel pijn. Het blijkt ineens dat die belangengroepjes eigenlijk helemaal geen invloed hebben. Zelfs niet als er twee in de SER vertegenwoordigd zijn. En dat is vragen om moeilijkheden.
 
En dus komen die groepjes dezer dagen, een half jaar na de brief, met een tegenvoorstel. Het waarom is duidelijk, natuurlijk niet om een constructieve bijdrage te leveren, maar slechts om een krampachtige poging te doen om hun bestaan nog enige glans te geven. Ik had nog enige hoop dat er op een creatieve wijze nieuwe voorstellen zouden worden gelanceerd. Maar helaas komen ze niet verder dan “de webmodule levert te veel administratieve lasten op” en dat soort kansloze kretologie. Als er in mijn ogen ooit een voorstel is geweest om die lasten te beperken is het wel de webmodule van Weekers.
 
De groepjes willen ook een definitie van het ondernemersbegrip. Een van de groepjeshoofden heeft daar al jaren zijn persoonlijke hobby van gemaakt. Hij vindt zijn eigen idee zo geweldig dat hij niet snapt waarom de ambtenaren op Financiën dat idee niet hebben overgenomen. Ik moet het hem meegeven, in de brief staat een heel duidelijk antwoord aan hem, ik citeer:
 
“Alles afwegende is de kabinet van mening dat een wettelijke definitie van het begrip ondernemer en daarmee zzp’er, met dermate open normen moet worden vormgegeven dat een dergelijke definitie weinig bijdraagt aan het verduidelijken van de juridische status van de ondernemer, dan wel dat een objectieve definitie te veel abstraheert van de maatschappelijke realiteit. Het kabinet acht het derhalve niet wenselijk om de huidige maatschappelijke invulling die aan het begrip ondernemer is gegeven los te laten. Dit betekent dat in de visie van het kabinet de feitelijke vormgeving van de arbeidsrelatie in de praktijk de maatstaf blijft om te toetsen of er sprake is van werknemer- dan wel ondernemerschap. Dit brengt met zich mee dat controles achteraf op deze feiten en omstandigheden, en daarmee de kans op een ander oordeel achteraf, een noodzakelijk onderdeel blijven van het systeem”
 
Ik ben zelden zo blij geweest met verstandige ambtenaren. Volgens mij heb je daar meer aan dan zelfbenoemde zogenaamde belangenbehartigers. Die zijn dus tegen openheid en transparantie die zo’n webmodule verschaft. Als belangengroeperingen proberen dat tegen te gaan moet men zich serieus gaan afvragen wat hun agenda dan is en wiens belang men dan eigenlijk wel dient. Het eigen? In ieder geval niet die van de zzp’er.
 
Download hier de brief van Staatsecretaris Weekers over de eenduidige definitie van zzp’ers
 
Luuk Blom

Luuk Blom is oud-Tweede Kamerlid van de Partij van de Arbeid.
Sinds september 2011 is hij werkzaam bij Uniforce Group.

Lees hier: Eigen belang eerst (deel 1)